Widok od strony ul. J. Malczewskiego
Widok od wschodu...
...p贸艂nocy...
...po艂udnia...
...i od zachodu - tylna 艣ciana mauzoleum
Tablica na tylnej 艣cianie od wewn臋trznej strony
Napis pod powy偶sz膮 tablic膮
"ZIEMIA Z POBOJOWISK 72pp IM. D. CZACHOWSKIEGO Z WRZE艢NIA 1939r. I LAT OKUPACJI HITLEROWSKIEJ 1939-1945"
Dionizy Czachowski poleg艂 6 listopada 1863 r. pod Jaworem Soleckim. Rosjanie obwozili jego zw艂oki po okolicznych wsiach, by w ko艅cu wystawi膰 je na widok publiczny w Radomiu. Z obawy przed przerodzeniem si臋 pogrzebu w narodow膮 manifestacj臋, rodzinie zezwolono jedynie na cichy poch贸wek, kt贸ry, w asy艣cie Kozak贸w i przy udziale zaledwie trzech bliskich os贸b, odby艂 si臋 noc膮 na wiejskim cmentarzu w Buk贸wnie, gdzie Czachowski spocz膮艂 obok dw贸ch si贸str (obecnie w centrum cmentarza znajduje si臋 symboliczna mogi艂a z tablic膮 pami膮tkow膮; groby si贸str nie zachowa艂y si臋). W 1938 r. szcz膮tki Czachowskiego zosta艂y ekshumowane, a nast臋pnie uroczy艣cie pochowane w marmurowym sarkofagu w mauzoleum wybudowanym przed ko艣cio艂em 艣w. Katarzyny (klasztor i ko艣ci贸艂 OO Bernardyn贸w). W 1940 r. Niemcy nakazali rozbi贸rk臋 mauzoleum, ale prochy pu艂kownika zdo艂ano ukry膰 w ko艣ciele. Zrobiono to bardzo skutecznie - dopiero w 1979 r. odkryto wej艣cie do wykopu pod posadzk膮 g艂贸wnej nawy ko艣cio艂a. Znaleziona tam metalowa trumienka z prochami Dionizego Czachowskiego spoczywa obecnie w sarkofagu w bocznej nawie ko艣cio艂a 艣w. Katarzyny.
W 1963 r. z okazji setnej rocznicy 艣mierci pu艂kownika, postawiono mauzoleum w obecnym miejscu, wykorzystuj膮c wiele element贸w ocala艂ych z pierwotnej konstrukcji. Marmurowy sarkofag zawiera dzi艣 urn臋 z ziemi膮 z miejsc walki 72 pu艂ku piechoty im. Dionizego Czachowskiego. Miejsce przedwojennego krzy偶a na szczycie pomnika zaj膮艂 betonowy orze艂 (autorstwa Jakuba Zajdensznira), kt贸ry okaza艂 si臋 na tyle nietrwa艂y, 偶e ju偶 w 1965 r. zast膮piono go or艂em z br膮zu.
Pomnik stoi na placu 呕o艂nierzy 72 Pu艂ku Piechoty, po艂o偶onym u zbiegu ulic J. Malczewskiego i S. Wernera.
Projekt autorstwa Kazimierza Prokulskiego
|
Pierwotna lokalizacja
| 
|
| 
|
Odbudowa na placu 72PP
| 
|
